WYROK BEZ SKAZANIA- CZYLI NA CZYM POLEGA WARUNKOWE UMORZENIE POSTĘPOWANIA KARNEGO
Nawet jeśli popełnisz przestępstwo i Twoje sprawstwo oraz wina będą ustalone jako niewątpliwe, możesz nie być skazany, a z Krajowego Rejestru Karnego otrzymasz zaświadczenie o niekaralności.
Zapewne czytając ten wpis będziecie zdziwieni stwierdzeniem, że nawet jeżeli sprawca popełni przestępstwo, może twierdzić że jest niekarany.
Jednak w niektórych sytuacjach, w przypadku popełnienia drobnych przestępstw, gdy stopień winy sprawcy i stopień społecznej szkodliwości czynu nie są znaczne, sąd ma możliwość, aby sprawcy nie ukarać lecz warunkowo umorzyć postępowanie karne. Jest to uprawnienie a nie obowiązek sądu.
Warunkowe umorzenie postępowania jest jednym ze środków związanych z poddaniem sprawcy próbie. Przesłanki zastosowania tej instytucji zostały określone w art. 66 do 68 Kodeksu Karnego (K.K.).
Jakie należy spełnić warunki, aby sąd warunkowo umorzył postępowanie?
Pierwszym warunkiem jest, aby wina i społeczna szkodliwość czynu, nie były znaczne.
Jeżeli ten warunek jest spełniony, wówczas sąd musi ustalić, czy okoliczności popełnienia czynu nie budzą wątpliwości.
Kolejny warunek, to niekaralność sprawcy za przestępstwo umyślne. Z tym, że decyduje tu chwila uprawomocnienia się wyroku w innym postępowaniu karnym. Oznacza to, że nawet jeżeli sprawca popełnił przestępstwo umyślne np. kradzież (art. 278 K.K.) a nie został jeszcze prawomocnie skazany, może być orzeczone w stosunku do niego warunkowe umorzenie postępowania w przypadku popełnienia przestępstwa nieumyślnego.
Następnie sąd musi dojść do przekonania, że właściwości i warunki osobiste oraz dotychczasowy sposób życia sprawcy uzasadniają przypuszczenie, że pomimo umorzenia postępowania będzie przestrzegał porządku prawnego, w szczególności nie popełni przestępstwa. Jest to tzw. pozytywna prognoza kryminologiczna.
I jeszcze jeden warunek, który jest niezwykle istotny, mianowicie warunkowego umorzenia nie stosuje się do sprawcy przestępstwa zagrożonego karą przekraczającą 5 lat pozbawienia wolności.
W przypadku jakich przestępstw można się ubiegać o warunkowe umorzenie postępowania?
Będą to przykładowo: kradzież (art.278 K.K.), prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości (art. 178a § 1. K.K.), nieumyślne spowodowanie śmierci człowieka (art.155 K.K.).
Żeby nie wszystko było tak kolorowo, warunkowe umorzenie postępowania następuje na okres próby od roku do lat trzech. Sąd może oddać sprawcę pod dozór np. kuratora. Natomiast musi orzec, gdy popełniając przestępstwo sprawca wyrządził szkodę, obowiązek jej naprawienia. W przypadku np. przestępstwa z art. 178a K.K. obowiązkowo orzeka się zakaz prowadzenia pojazdów.
Poza tym fakt, że we wyroku umarzającym postępowanie będzie stwierdzony fakt popełnienia przestępstwa, wina oskarżonego oraz związek przyczynowy z ewentualną szkodą, ułatwia pokrzywdzonemu dochodzenie w przyszłości roszczeń uzupełniających od sprawcy, gdyż sąd w postępowaniu cywilnym jest związany wyrokiem sądu karnego.
Nie będziesz więc skazany, ale będziesz ponosił inne konsekwencje swojego zachowania.