RĘKOJMIA ZA WADY FIZYCZNE PRZY SPRZEDAŻY UŻYWANEGO SAMOCHODU POMIĘDZY OSOBAMI PRYWATNYMI

Rękojmia jest instytucją prawną, która chroni kupującego przed wadami fizycznymi i prawnymi rzeczy sprzedanej. Przepisy dotyczące rękojmi znajdują się w Kodeksie cywilnym, a ich głównym celem jest zapewnienie, że sprzedawana rzecz spełnia warunki umowy i jest wolna od wad, które mogłyby obniżać jej wartość lub użyteczność.

Poniżej omówię, jak rękojmia za wady fizyczne działa na przykładzie sprzedaży używanego samochodu między osobami prywatnymi.

Wada fizyczna rzeczy sprzedanej (Art. 556 Kodeksu cywilnego)

Wada fizyczna to np. uszkodzenia mechaniczne, ukryte wady silnika lub skrzyni biegów, które istniały w momencie sprzedaży, także samochód popowodziowy.

Niezgodność rzeczy z umową (Art. 556¹ Kodeksu cywilnego)

Zgodnie z art. 556 ¹ § 1, samochód jest niezgodny z umową, jeżeli:

1. Nie ma właściwości, które samochód tego rodzaju powinien mieć, np. jeżeli sprzedawca zapewniał, że samochód jest bezwypadkowy, a w rzeczywistości uczestniczył w poważnym wypadku lub został zalany przez wodę.
2. Nie ma właściwości, o których istnieniu sprzedawca zapewnił kupującego.
3. Nie nadaje się do celu, o którym kupujący poinformował sprzedawcę, a sprzedawca nie zgłosił zastrzeżenia.
4. Został wydany w stanie niezupełnym, np. bez kluczyków lub dokumentów.

Zwolnienie od odpowiedzialności (Art. 557 Kodeksu cywilnego)

Sprzedawca nie odpowiada za wady, o których kupujący wiedział w chwili zawarcia umowy. Oznacza to, że jeżeli kupujący został poinformowany o pewnych usterkach lub wadach samochodu i mimo to zdecydował się na zakup, nie może później dochodzić roszczeń z tytułu rękojmi w odniesieniu do tych wad.

Modyfikacja odpowiedzialności (Art. 558 Kodeksu cywilnego)

Strony mogą umownie rozszerzyć, ograniczyć lub wyłączyć odpowiedzialność z tytułu rękojmi. Jednakże wyłączenie lub ograniczenie odpowiedzialności jest bezskuteczne, jeżeli sprzedawca podstępnie zataił wadę przed kupującym. W praktyce oznacza to, że sprzedawca nie może unikać odpowiedzialności za wady, które celowo ukrył przed kupującym.

Przykład praktyczny

Pani Sylwia kupiła od Pana Adama używany samochód. Sprzedawca zapewnił, że pojazd jest w pełni sprawny i zadbany. Mało tego, zapewniał o tym w ogłoszeniu na znanym portalu internetowym. Przed dokonaniem sprzedaży strony udały się na stację diagnostyczną, gdzie diagnosta potwierdził fakt, że auto jest sprawne i nadaje się do jazdy. Jednak samochód nie został zbadany w sposób szczegółowy. Nie odkręcano żadnych osłon itp. Kupujący podpisał umowę, w której zostało zastrzeżone: „Kupujący zna stan techniczny samochodu i nie wnosi z tego tytułu żadnych roszczeń”

Następnie Pani Sylwia udała się do mechanika sprawdzić czy nie trzeba dokonać wymiany oleju i drobnych napraw. Mechanik zauważył pleśń i inne ślady wskazujące na to, że samochód był zalany przez wodę (zapewne podczas powodzi).

Zgodnie z przepisami o rękojmi, Pani Sylwia ma prawo do, odstąpienia od umowy i zwrotu pieniędzy.

Sprzedawca Pan Adam będzie odpowiedzialny za wady, chyba że udowodni, iż Pani Sylwia wiedziała  w momencie zakupu, że auto jest popowodziowe  lub że zostało zalane po sprzedaży.

Zapytacie, dlaczego sprzedawca odpowiada za wady skoro w umowie jest zastrzeżenie, że: „Kupujący zna stan techniczny samochodu i nie wnosi z tego tytułu żadnych roszczeń.”

Odpowiem, że odpowiada, ponieważ takie zastrzeżenie jest zbyt ogólnikowe i nie wyłącza rękojmi.

Podsumowanie

Rękojmia jest istotnym narzędziem ochrony kupujących przed wadami rzeczy sprzedanych. Przy sprzedaży używanego samochodu między osobami prywatnymi, sprzedawca ponosi odpowiedzialność za wady fizyczne i prawne pojazdu, chyba że kupujący wiedział o nich w momencie zakupu. Kupujący ma prawo do dochodzenia swoich roszczeń w przypadku stwierdzenia wad, co gwarantuje, że otrzymany samochód spełnia warunki umowy i jest wolny od ukrytych usterek.

Jeśli sprzedajesz używany samochód i nie jesteś pewny co do jego stanu technicznego, lepiej nie korzystaj z wzorów umów z Internetu, bo to może być bardzo bolesne.