Ostatnio miałem do czynienia z następującym stanem faktycznym, mianowicie firma windykacyjna (która nie ma do mnie szczęścia, bo już doprowadziłem ją do przegrania dwóch postępowań przeciwegzekucyjnych) wniosła do sądu o stwierdzenie nabycia spadku po zmarłym dłużniku. W przypadku, gdy sąd wyda postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku, firma windykacyjna może prowadzić egzekucję długu od spadkobierców zmarłego.
Od 18 października 2015 r. obowiązują w prawie polskim nowe zasady odpowiedzialności za długi spadkowe.
Nie zmieniła się jedna zasada, mianowicie, że w przypadku prostego przyjęcia spadku, spadkobierca ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe bez żadnego ograniczenia. Natomiast w sytuacji, gdy spadkobierca przyjmie spadek z dobrodziejstwem inwentarza, ponosi on odpowiedzialność za długi spadkowe tylko do wartości ustalonego w wykazie inwentarza albo spisie inwentarza stanu czynnego spadku.
Jest to zmiana bardzo korzystna dla spadkobierców, ponieważ ogranicza odpowiedzialność za długi spadkowe. Podyktowana ona była tym, że często małe dzieci dziedziczyły długi i odpowiadały za nie bez ograniczeń, nawet jak nie miały kontaktu z dalekim krewnym, który się zadłużał.
Jednakże sprawa nie jest taka prosta ze względu na przepisy przejściowe zawarte w ustawie z dnia 20 marca 2015 r. o zmianie ustawy Kodeksu Cywilnego (K.C.) i niektórych innych ustaw. Z tych przepisów wynika, że korzystne zasady odpowiedzialności za długi spadkowe stosuje się do spadków otwartych dopiero od dnia wejścia w życie tej ustawy t.j. od 18 października 2015 r. Oznacza to, że w przypadku gdy spadkodawca zmarł przed dniem 18 października 2015 r., wówczas w przypadku gdy nie złożył oświadczenia dotyczącego przyjęcia lub odrzucenia spadku w terminie 6 miesięcy od powzięcia wiadomości o tytule powołania do spadku, wówczas jest to równoznaczne z prostym przyjęciem spadku i odpowiedzialnością za długi spadkowe bez ograniczeń.
Należy zauważyć, że firmy windykacyjne „pamiętają” i potrafią czekać. Natomiast mało która sytuacja jest typowa. Zawsze należy wziąć pod uwagę tzw. przepisy przejściowe, o których mało kto pamięta.
